Op 9 april is het 75 jaar geleden dat Nederlandse universiteiten het initiatief namen voor de oprichting van het UAF, de oudste vluchtelingenorganisatie van Nederland. Sinds de oprichting heeft het UAF ongeveer 40.000 gevluchte studenten en professionals begeleid, afkomstig uit ruim tachtig landen. Deze ondersteuning is nog altijd nodig om toegang te krijgen tot opleidingen en banen die aansluiten bij de kennis, talenten en ambities van deze mensen.
Groeiende belangstelling voor werkgevers
Hoewel gevluchte studenten en professionals nog vaak een lastige uitgangspositie hebben, is er de laatste jaren veel bereikt. Zo ziet het UAF dat een toenemend aantal organisaties en bedrijven investeert in opleidingsprogramma’s voor statushouders, hun toekomstige medewerkers. Onder meer energiebedrijven, (bouw)technische bedrijven en de financiële sector. De groeiende belangstelling heeft te maken met de krappe arbeidsmarkt, de transitie naar hernieuwbare energie en de groeiende aandacht voor diversiteit en inclusie op de werkvloer.
Ondersteuning onderwijs en werk
Fatimazhra Belhirch, directeur: ‘Voor ons staat voorop dat vluchtelingen in hun kracht worden gezet. Dat ze hun ambities, talenten en ervaring kunnen inzetten. Daarom ondersteunen wij ze bij passend onderwijs en waardig werk, zodat ze weer regie krijgen over hun eigen leven. Wij zien dat steeds meer bedrijven ontdekken wat de kracht van vluchtelingen is en welke talenten zij meebrengen. Dat is een positieve ontwikkeling, maar er moet ook nog veel gebeuren.’
Leren en werken tegelijk
Samen met hogescholen, opleidingscentra en werkgevers ontwikkelde het UAF in de afgelopen jaren dertien leerwerktrajecten, zowel op mbo- en hbo-niveau. Onder meer voor elektromonteurs, kappers en BIM-modelleurs (bouwtechnische sector). Ruim 90% slaagt en is daarna verzekerd van werk in hun vakgebied. Daarnaast werden oriëntatietrajecten opgezet voor gevluchte docenten en verpleegkundigen. Velen van hen zijn nu bezig met een vervolgopleiding, sommigen staan inmiddels voor de klas of met de handen aan het bed.
Toegang tot onderwijs
De toegang tot het mbo en het hoger onderwijs is ook verbeterd voor vluchtelingen. Meestal kunnen zij niet meteen instromen in reguliere opleidingen door de taalbarrière, onbekendheid met het onderwijssysteem en ontbrekende vakken in het pakket. Ter overbrugging zijn er in de afgelopen jaren steeds meer schakeljaren gekomen, zowel in het mbo als in het hoger onderwijs. Het UAF heeft hier jarenlang een stimulerende en coördinerende rol in gespeeld. De resultaten spreken voor zich: van de deelnemers die in 2022 met financiële steun van het UAF een schakeljaar hebben gevolgd is ruim 90% geslaagd en klaar om in te stromen in reguliere vervolgopleidingen.
Onderzoek
Een andere positieve ontwikkeling is dat er sinds enkele jaren wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar ‘wat werkt’ bij het bevorderen van de duurzame arbeidsparticipatie van vluchtelingen. Dit gebeurt aan de Hogeschool Utrecht, waar een lectoraat is ingesteld op initiatief van het UAF. Bijzonder lector Leendert de Bell brengt er in kaart welke initiatieven daadwerkelijk bijdragen aan duurzame arbeidsparticipatie. Uit een recente publicatie blijkt dat samenwerking tussen sociale ondernemingen en reguliere werkgevers meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam aan het werk kan helpen.