Van links naar rechts: Fleur Cerini, Henrie van den Berg, Paul van Maasakkers
‘s-Hertogenbosch,
De Bossche Vakschool staat voor een aantal uitdagingen: ze moeten een een schoolgebouw realiseren dat vmbo beroepsgericht onderwijs binnen en buiten verbindt en op die wijze voorzieningen en samenwerking met de buurt en de echte praktijk faciliteert. En ze moeten de nieuwbouw realiseren terwijl de school open is.
De onderwijsvisie
Het schoolgebouw sluit maximaal aan op de onderwijsvisie en is ingericht vanuit het principe ‘de juiste plek voor slimme handen’. De Bossche Vakschool biedt veel praktijk en praktische opdrachten voor vmbo-basis en vmbo-kader. Met de medewerkers, de stakeholders en de leerlingen werd een visie voor de nieuwe school ontwikkeld. Het moest een warm, speels en open gebouw worden waarin iedereen zich thuis voelt. In het Programma van Eisen waren zichtbaarheid en verbinding, ook met de buitenwereld, belangrijke thema’s. Niet alleen tussen de verschillende afdelingen, maar ook met Yuverta, de naastgelegen ‘groene’ vmbo-school, met de wijk en het bedrijfsleven.
Praktijkonderwijs zichtbaar
Het was een bewuste keuze om de praktijklokalen voor techniek en horeca aan de straatzijde te bouwen. De vorm van het gebouw is hierop ingericht, waardoor het prachtige en belangrijke vakmanschap van de leerlingen direct zichtbaar is en de verbinding met ‘de buitenwereld’ voelbaar. Aan de straatzijde op de begane grond zijn de techniekvleugels gerealiseerd, met bijvoorbeeld Motorvoertuigentechniek met een echte brug voor het werken aan auto’s. Ook Zorg & Welzijn en de keukens van de horecaopleidingen en de bakkerij zijn aan de voorzijde van de school gesitueerd. Algemeen directeur Fleur Cerini: ”Als vmbo-scholen zeggen wij altijd: Wij maken Den Bosch en dát willen we ook laten zien aan de buitenwereld.”
School open tijdens realisatie
De nieuwbouw is op de oude locatie gerealiseerd en heeft een brutovloeroppervlak van circa 8.500 m2, waarvan 7.000 m2 voor (praktijk) onderwijs en 1.500 m2 voor sport (gymzaal en fitness). Een grote uitdaging was om de school open te houden tijdens de verbouwing.
Paul van Maasakkers, hoofd ICT en facilitaire zaken, begeleidde de bouw vanuit de school: ”We konden niet naar een tijdelijke locatie. Onze leerlingen volgen veel praktijkvakken en die lessen moesten doorgaan omdat zij in die vakken examen doen. We wilden niet dat het onderwijs op verschillende locaties zou gaan plaatsvinden. Een optie was om het nieuwe gebouw naast de oude school te bouwen, dat zou de minste overlast veroorzaken. Maar de verbinding met de andere vmboschool ging dan verloren en dat wilde echt niemand. Dit betekende dat de nieuwe school midden in de oude school gebouwd moest worden.”
Henrie van den Berg, senior projectmanager HEVO: ”De nieuwbouw is zodanig gepositioneerd en gefaseerd gebouwd dat de school tijdens de bouw in bedrijf kon blijven met zo min mogelijk overlast, waarbij de veiligheid en het doorgaan van het onderwijs centraal stonden. Omdat in het hart van de bestaande school begonnen werd met de nieuwbouw, stonden we direct voor een aantal grote uitdagingen. Het gehele middengebied, waarin zich onder andere de technische ruimte, aula en catering bevonden, werd als eerste gesloopt. Een tweede grote uitdaging was dat de bestaande praktijklokalen intact moesten blijven. Een geluk was dat de oude school een overmaat aan vierkante meters had. Doordat het middengebied als eerste werd gesloopt bleven er een drietal bouwdelen over die geheel zelfstandig operationeel waren en voor onderwijs moesten worden aangepast.” Paul van Maasakkers: ”Je hebt overal licht, verwarming, elektriciteit en ICT nodig. Daar hebben we van tevoren heel goed over nagedacht en dat is eigenlijk prima verlopen.”
Flexibiliteit gevraagd
In de bouwdelen werden allerlei aanpassingen gedaan zodat de lessen zo goed mogelijk konden plaatsvinden; nieuwe onderwijsruimten werden gecreëerd, vluchtroutes werden aangepast en het horecaonderwijs werd tijdelijk ondergebracht in het laatste stukje oudbouw. De aula werd tijdelijk verplaatst naar een van de drie gymzalen. Fleur Cerini: ”De kantine bevond zich daardoor ineens aan de andere kant van de school. Daar moest natuurlijk wel personeel zijn om toezicht te houden. De bouw vroeg de nodige flexibiliteit van zowel het personeel als de leerlingen, ik vind dat iedereen het ontzettend goed heeft gedaan. We wisten ook dat het voor een goed doel was. Voor onze ogen zagen we de nieuwe school ontstaan.”
”Je kunt van tevoren niet alles voorzien”, zegt Henrie van den Berg. ”In de tijdelijke situatie bleek in de praktijk dat de onderwijslogistiek nog kleine aanpassingen vergde in de nieuwe bouwdelen. Gangen werden verbreed en de nieuwe tijdelijke entree werd vergroot. Tevens bleek er behoefte te zijn aan een overdekte overblijfplaats.”
Thuisgevoel
In de school valt het oog meteen op een hoge brede trap: de eyecatcher van de aula. De treden hebben verschillende hoogtes zodat het beeld speels is en leerlingen er fijn kunnen zitten. De trap is multifunctioneel: het is een plek om te lunchen, maar de trap kan ook gebruikt worden voor een teamoverleg of een ouderavond óf als tribune voor een theater-muziekvoorstelling.
De leerlingen van de leerjaren 1 en 2 (de onderbouw) krijgen les op de bovenste verdieping. De bovenbouwleerlingen volgen hun praktijklessen op de begane grond, waar de praktijklokalen voor houtbewerking en installatie- en elektrotechniek zijn. Eén van de drie gymzalen wordt ingericht als techlab voor basisschoolleerlingen. Paul van Maasakkers: ”Daar kunnen kinderen uit groep 7 en groep 8 experimenteren met robotica en met techniek, zodat ze enthousiast raken over wat we op deze school allemaal doen.”
”Ik merk dat de leerlingen heel blij zijn met het nieuwe gebouw”, zegt Fleur Cerini. ”Door het houtgebruik en de warme kleuren voelt het gezellig aan. De leerlingen voelden zich hier meteen thuis.”